တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတဲ့ကြားထဲမှာ နေ့စဉ် တစ်ရက် လေးနာရီအပစ်အခတ်ရပ်စဲပေးဖို့ အစ္စရေးဘက်က သဘောတူကြောင်း အိမ်ဖြူတော်ပြော

PUBLISHED - November 10, 2023

နိုင်ငံတကာ၊ နိုဝင်ဘာ ၁၀

 

ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေတဲ့ကြားထဲက လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအစီအစဉ်တွေ ဆောင်ရွက်နိုင်ဖို့အတွက် တစ်ရက်ကို လေးနာရီကြာ အပစ်အခတ်ရပ်စဲပေးဖို့ အစ္စရေးဘက်က သဘောတူညီ လိုက်ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတအိမ်ဖြူတော်က ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။

 

အဲဒီသဘောတူညီချက်ဟာ ကြာသပတေးနေ့ (နိုဝင်ဘာလ ၉ ရက်နေ့) မှာ စတင်အကျိုးသက်ရောက်မှာဖြစ်ပြီး အရပ်သားတွေ ဘေးကင်းလုံခြုံရာထွက်ခွာသွားနိုင်ဖို့အတွက် ဒုတိယလမ်းကြောင်းတစ်ခုရရှိခြင်းဖြစ်တယ်လို့ အ မေရိကန်အစိုးရက ပြောပါတယ်။

 

အစ္စရေးနဲ့ ဟားမတ်စ်စစ်သွေးကြွတွေကြား တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်စွာဖြစ်ပွားနေတဲ့အတွက် ပါလက်စတိုင်းလူမျိုး ထောင်ပေါင်းများစွာဟာ ဂါဇာမြောက်ပိုင်းကနေ တောင်ပိုင်းကို ခြေကျင်ခရီးနဲ့ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။

 

ပါလက်စတိုင်းစစ်သွေးကြွအုပ်စုဖြစ်တဲ့ ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ဟာ ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသမှာ ထိန်းသိမ်းထားတဲ့ ဓားစာ ခံ ၂၄၀ ဝန်းကျင်ကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ စကားကမ်းလှမ်းတာ လုံးဝမရှိကြောင်း အစ္စရေးသမ္မတအိုင်းဆက်ဟာဇော့ က NBC သတင်းဌာနနဲ့ အင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ ပြောပါတယ်။

 

အစ္စရေးနိုင်ငံရဲ့ဖွဲ့စည်းပုံအရ သမ္မတဖြစ်တဲ့ အိုင်းဆက်ဟာဇော့က မူဝါဒချမှတ်တာတွေ ဆောင်ရွက်ခြင်းမရှိဘဲ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်တဲ့ ဘင်ဂျမင်နတန်ယာဟုကသာ မူဝါဒချမှတ်သူဖြစ်ပါတယ်။

 

တပြိုင်တည်းမှာပဲ အရပ်သားတွေကိုကာကွယ်ရေးဟာ ဆွေးနွေးစရာမလိုတဲ့ကိစ္စဖြစ်တာကြောင့် အစ္စရေးနဲ့ ဟားမတ်စ်ကြား အပစ်အခတ်ရပ်စဲပေးဖို့ ပြင်သစ်သမ္မတအီမန်နျူရယ်မက်ခရွန်ကလည်း ကြာသပတေးနေ့က တောင်းဆိုလိုက်ပါတယ်။

 

ပဲရစ်မြို့မှာကျင်းပခဲ့တဲ့ ဂါဇာဒေသအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာအကူအညီပေးရေးအစည်း အဝေးမှာ မက်ခရွန်က အခုလိုပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။

 

အစ္စရေး.-ဟားမတ်စ်စစ်ပွဲဖြစ်ပွားပြီး တစ်လအကြာ အစ္စရေးတပ်တွေ ဂါဇာဒေသတစ်ခုလုံးနီးပါးကို သိမ်းပိုက် ထားနိုင်လုလု အခြေအနေမှာ ပါလက်စတိုင်းစီးပွားရေးကျဆင်းမှုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ကုလသမဂ္ဂအစီရင်ခံစာတစ် စောင်ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။

 

စစ်ပွဲစတင်ဖြစ်ပွားခဲ့တဲ့ ပထမလအတွင်းမှာ အနောက်ဘက်ကမ်းခြေဒေသနဲ့ ဂါဇာဒေသမှာ စုစုပေါင်းပြည်တွင်း ထုတ်ကုန် (GDP) ၄% အထိ ထိုးကျသွားခဲ့ပြီး လူဦးရေ ၄၀၀,၀၀၀ ကျော် ဆင်းရဲဒုက္ခရောက်နေကြရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

 

ဒီပမာဏဟာ အစ္စရေး-ဟားမတ်စ်စစ်ပွဲမဖြစ်ခင် ဆီးရီးယားစစ်ပွဲနဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲမှာ မမြင်ခဲ့ရတဲ့ စီးပွားရေးထိ ခိုက်မှုပမာဏဖြစ်တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

 

အစ္စရေးတွေရဲ့ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ဂါဇာကမ်းမြောင်ဒေသရှိ အိုးအိမ်အဆောက်အအုံ ၄၅% ထက်မနည်း ပျက်စီးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးစီမံချက် UNDP နဲ့ အနောက်အာရှဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ စီးပွားရေးနဲ့ လှုမှုရေးကော်မရှင်အဖွဲ့က ပြုလုပ်ခဲ့ပြီး ကြာသပတေးနေ့ကထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ ဆန်းစစ်လေ့လာမှုအစီရင် ခံစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။

 

ဒုတိယလမှာ စစ်ပွဲဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဦးမယ်ဆိုရင် စစ်ပွဲမဖြစ်ခင်က စုစုပေါင်းပြည်တွင်းထုတ်ကုန်ပမာဏ ဒေါ်လာ ၂၀.၄ ဘီလျံရှိတဲ့ ပါလက်စတိုင်းတွေရဲ့ GDP ဟာ ၈.၄% အထိ ထိုးကျသွားလိမ့်မယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ က တွက်ချက်ထားပါတယ်။

 

တတိယလအထိ စစ်ပွဲဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေမယ်ဆိုရင် ပါလက်စတိုင်း GDP ဟာ ၁၂% အထိ ထိုးကျသွားမှာ ဖြစ်ပြီး ဒေါ်လာ ၂.၅ ဘီလျံဆုံးရှုံးကာ လူဦးရေ ၆၆၀၀၀၀ ကျော် ဆင်းရဲဒုက္ခခံစားကြရလိမ့်မယ်လို့ဆိုပါတယ်။

 

အခုနှစ်အကုန်မှာ ပါလက်စတိုင်း GDP ၁၂% အထိ ထိုးကျသွားမယ်ဆိုရင် အလွန်ဆိုးရွားပြီး မကြုံဖူးတဲ့အဖြစ် ဖြစ်လာမှာဖြစ်ကြောင်း UNDP လက်ထောက်အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်အဗ္ဗဒါလာ အယ်လ်ဒါဒရီက ပြောပါ တယ်။

 

“နှိုင်းယှဉ်ကြည့်မယ်ဆိုရင် ၂၀၁၁ ခုနှစ်ကစတင်ခဲ့တဲ့ ဆီးရီးယားပြည်တွင်းစစ်အမြင်ဆုံးကာလမှာ တစ်လကို GDP ၁% လျော့နည်းကျဆင်းခဲ့သလို ယူကရိန်းစစ်ပွဲ ၁၈ လအတွင်းမှာ GDP ကျဆင်းမှု ၃၀% ရှိပါတယ်။” လို့ ၎င်းက ပြောပါတယ်။

 

Ref: White House says Israel will implement 4-hour pauses in fighting in areas of north Gaza every day

 

#PeopleMedia