မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ပတ်သက်သည့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ကြည့်ပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့် ASEAN Way ကို ထိခိုက်လာပြီလားဆိုသည်ကို သံသယဖြစ်စရာ တွေ့ရှိလာရကြောင်း န-စ-က ဒုဥက္ကဋ္ဌ ပြောဆို

PUBLISHED - November 13, 2021

ရန်ကုန်၊ နိုဝင်ဘာ ၁၃ (People Media)

 

မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ကြည့်ပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့် ASEAN Way ကို ထိခိုက်လာပြီလားဆိုသည်ကို သံသယဖြစ်စရာ တွေ့ရှိလာရကြောင်း နိုင်ငံတော်စီမံ အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌက ပြောသည်။

 

(၂၂) ကြိမ်မြောက် အာဆီယံကြည်းတပ်ဦးစီးချုပ်များအစည်းအဝေး (22nd ASEAN Chiefs of Army Multil ateral Meeting) ကို ယမန်နေ့နံနက်ပိုင်းတွင် Virtual Coferencing ဖြင့် ကျင်းပပြုလုပ်ခဲ့ရာ ဒုတိယတပ်မ တော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်၊ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်(ကြည်း) ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး စိုးဝင်းက တက်ရောက်ခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်။

 

မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အခြားနိုင်ငံများ၏ အချုပ်အခြာ အာဏာကို အမြဲတစေလေးစားခဲ့သလို မည်သည့်နိုင်ငံ၏ ပြည်တွင်းရေးကိစ္စများကို ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခြင်းလည်းမရှိခဲ့ကြောင်း၊ သို့သော် ယနေ့ အာဆီယံထိပ်သီး အစည်းအဝေးတွင်မက ဆွေးနွေးဖက်နိုင်ငံများနှင့် အစည်းအဝေးများတွင်ပါ မြန်မာနိုင်ငံနှင့်ပတ်သက်သည့် ဆောင်ရွက်ချက်များကို ကြည့်ပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့် ASEAN Way ကို ထိခိုက်လာပြီ လား ဆိုသည်ကို သံသယဖြစ်စရာ တွေ့ရှိလာရကြောင်း ဒုတိယတပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ပြော သည်။

 

အာဆီယံအထူးကိုယ်စားလှယ် မြန်မာနိုင်ငံသို့လာရောက်ရေးနှင့်ပတ်သက်ပြီး မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် အလေးထားဆောင်ရွက်ခဲ့သော်လည်း အမျိုးမျိုးသော ညှိနှိုင်းမှုများနှင့် ပြောင်းလွယ်ပြင်လွယ် တောင်း ဆိုမှုများအပြင် နိုင်ငံ၏ တည်ဆဲဥပဒေဖြစ်သည့် တရားရင်ဆိုင်ဆဲပုဂ္ဂိုလ်တ်စဦးကို မည်သည့်ပုဂ္ဂိုလ်အဖွဲ့ အစည်းကမျှ တွေ့ခွင့်မရှိသည့်အချက်ကို ကျော်လွန်၍ တွေ့ခွင့်ရရန်မဖြစ်နိုင်သည့် တောင်းဆိုချက်များပါ ကြုံတွေ့ခဲ့ရကြောင်း၊ ၎င်းကိစ္စရပ်များနှင့်ပတ်သက်၍ အာဆီယံအလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ ဘရူနိုင်းနိုင်ငံ၏ အောက်တိုဘာလ ၁၆ ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အပေါ် ၂၀၂၁ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၂ ရက်တွင် ပြည် ထောင်စုသမ္မတ မြန်မာနိုင်ငံတော်၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက သဘောထားသတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကို ထုတ်ပြန်ပြီးဖြစ်ကြောင်း၊ အာဆီယံ အလှည့်ကျဥက္ကဋ္ဌ၏ ကြေညာချက်သည် အာဆီယံ၏ပဋိညာဉ်အပိုဒ် ၂၀(၁) ဖြစ်သည့် ဆုံးဖြတ်ချက်များချမှတ်ရာတွင် ဆွေးနွေးတိုင်ပင်ခြင်းနှင့် တူညီဆန္ဒကို အခြေခံရမည်ဆိုသည့်အချက်၊ အပိုဒ် ၂ (၂) (က)၊ (င) နှင့် (စ) ပါ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ အချုပ်အခြာအာဏာပိုင်ဆိုင်မှုကို လေးစားရန်၊ ပြည်တွင်းရေးမစွက်ဖက်ရန်နှင့် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ၏ အမျိုးသားရေးတည်ရှိမှုကို ပြင်ပမှမစွက်ဖက်ရေး စသည့်မူများနှင့် ဆန့်ကျင်နေသည်ကို တွေ့ရှိရကြောင်း၊ ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ပြောသည်။

 

အာဆီယံ၏ သဘောတူညီချက် (၅) ရပ်အတိုင်း လုပ်ငန်းစဉ်များအား အတတ်နိုင်ဆုံး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်သွား မည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှစ်) ပါ “နိုင်ငံတော်သည် လွတ်လပ်၍ တက်ကြွပြီး ဘက်မလိုက်သော နိုင်ငံခြားရေးဝါဒကို ကျင့်သုံးသည်၊ ကမ္ဘာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် နိုင်ငံအချင်းချင်း မိတ်ဝတ်မပျက် ပေါင်းဖက်ဆက်ဆံရေးကို ရှေးရှုသည်။ နိုင်ငံအချင်းချင်းငြိမ်းချမ်းစွာ အတူယှဉ်တွဲနေထိုင်ရေးမူကို စောင့်ထိန်း သည်” ဆိုသည့် နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒအတိုင်း ဆက်လက်လိုက်နာဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း သဘောထား ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့သည်ကိုလည်း အဆွေတော်တို့မှ တစ်ဆင့် နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်အသီးသီးအား ပကတိအခြေ အနေမှန်ကို အသိပေးတင်ပြနိုင်ရေးကိုလည်း ဆွေးနွေးလိုကြောင်း၊ ဒုတိယတပ်မတော် ကာကွယ်ရေးဦးစီး ချုပ်က ပြောသည်။

 

ယခုကဲ့သို့ ASEAN Centrality၊  ASEAN Unity နှင့် ASEAN Way များကို ကျော်လွန်ဆောင်ရွက်လာ သည်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတစ်ခုတည်းအပေါ်ကိုသာ သက်ရောက်မည်မဟုတ်ဘဲ ကျန်အာဆီယံ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများအားလုံး အပေါ်တွင်လည်း တစ်နည်းမဟုတ်တစ်နည်း မည်သည့် အချိန်မျိုးတွင်မဆို ယခုကဲ့သို့ အာဆီယံပြင်ပ အသိုက်အဝန်းများ၏ အသွေး အရောင်စုံ ဖိအားပေး၊ သွေးထိုး၊ သွေးခွဲ၊ သပ်လျှိုမှုနှင့်အတူ စည်းလုံးညီ ညွတ်သော အာဆီယံအဖွဲ့အတွင်း ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုများ၊ တစ်နည်းအားဖြင့် အာဆီယံနိုင်ငံအချင်းချင်း မျက်နှာထက်ကျော်လွန်ကြည့်ရသည့် သက်ရောက်မှုများ ရှိလာနိုင်သည်ကိုလည်း သတိပြုကြစေလိုကြောင်း၊ ပိုမိုစည်းလုံးညီညွတ်သည့် အာဆီယံအသိုက်အဝန်းဖြစ်လာရန်အတွက် အာဆီယံကြည်းတပ်များအဆင့်မှသည် နိုင်ငံအဆင့်အထိ ယခင်ထက်ပို၍ နားလည်မှုရှိရန်၊ ယုံကြည်မှုရှိရန်၊ အပြန်အလှန်လေးစားရန် လိုအပ်သည်ဟု ပြောကြားလိုကြောင်း ဒုတိယတပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က ပြောကြားခဲ့သည်။

 

#PeopleMedia

 

(unicode)

မွနျမာနိုငျငံနှင့ျ ပတျသကျသည့ျ ဆောငျရှကျခကြျမြားကို ကွည့ျပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့ျ ASEAN Way ကို ထိခိုကျလာပွီလားဆိုသညျကို သံသယဖွဈစရာ တှေ့ရှိလာရကွောငျး န-စ-က ဒုဥက်ကဋ်ဌ ပွောဆို

…………………………………………………………

 

ရနျကုနျ၊ နိုဝငျဘာ ၁၃ (People Media)

 

မွနျမာနိုငျငံနှင့ျပတျသကျသည့ျ ဆောငျရှကျခကြျမြားကို ကွည့ျပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့ျ ASEAN Way ကို ထိခိုကျလာပွီလားဆိုသညျကို သံသယဖွဈစရာ တှေ့ရှိလာရကွောငျး နိုငျငံတောျစီမံ အုပျခြုပျရေးကောငျစီ ဒုတိယဥက်ကဋ်ဌက ပွောသညျ။

 

(၂၂) ကွိမျမွောကျ အာဆီယံကွညျးတပျဦးစီးခြုပျမြားအစညျးအဝေး (22nd ASEAN Chiefs of Army Multil ateral Meeting) ကို ယမနျနေ့နံနကျပိုငျးတှငျ Virtual Coferencing ဖွင့ျ ကငြျးပပွုလုပျခဲ့ရာ ဒုတိယတပျမ တောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ၊ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ(ကွညျး) ဒုတိယဗိုလျခြုပျမှူးကွီး စိုးဝငျးက တကျရောကျခဲ့ ခွငျးဖွဈသညျ။

 

မွနျမာနိုငျငံအနဖွေင့ျ အခွားနိုငျငံမြား၏ အခြုပျအခွာ အာဏာကို အမွဲတစလေေးစားခဲ့သလို မညျသည့ျနိုငျငံ၏ ပွညျတှငျးရေးကိစ်စမြားကို ဝငျရောကျစှကျဖကျခွငျးလညျးမရှိခဲ့ကွောငျး၊ သို့သောျ ယနေ့ အာဆီယံထိပျသီး အစညျးအဝေးတှငျမက ဆှေးနှေးဖကျနိုငျငံမြားနှင့ျ အစညျးအဝေးမြားတှငျပါ မွနျမာနိုငျငံနှင့ျပတျသကျသည့ျ ဆောငျရှကျခကြျမြားကို ကွည့ျပါက ASEAN Centrality၊ ASEAN Unity နှင့ျ ASEAN Way ကို ထိခိုကျလာပွီ လား ဆိုသညျကို သံသယဖွဈစရာ တှေ့ရှိလာရကွောငျး ဒုတိယတပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ပွော သညျ။

 

အာဆီယံအထူးကိုယျစားလှယျ မွနျမာနိုငျငံသို့လာရောကျရေးနှင့ျပတျသကျပွီး မွနျမာနိုငျငံအနဖွေင့ျ အလေးထားဆောငျရှကျခဲ့သောျလညျး အမြိုးမြိုးသော ညှိနှိုငျးမှုမြားနှင့ျ ပွောငျးလှယျပွငျလှယျ တောငျး ဆိုမှုမြားအပွငျ နိုငျငံ၏ တညျဆဲဥပဒဖွေဈသည့ျ တရားရငျဆိုငျဆဲပုဂ်ဂိုလျတျစဦးကို မညျသည့ျပုဂ်ဂိုလျအဖှဲ့ အစညျးကမြှ တှေ့ခှင့ျမရှိသည့ျအခကြျကို ကြောျလှနျ၍ တှေ့ခှင့ျရရနျမဖွဈနိုငျသည့ျ တောငျးဆိုခကြျမြားပါ ကွုံတှေ့ခဲ့ရကွောငျး၊ ၎င်းငျးကိစ်စရပျမြားနှင့ျပတျသကျ၍ အာဆီယံအလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ ဘရူနိုငျးနိုငျငံ၏ အောကျတိုဘာလ ၁၆ ရကျနေ့ ထုတျပွနျခကြျအပေါျ ၂၀၂၁ ခုနှဈ၊ အောကျတိုဘာလ ၂၂ ရကျတှငျ ပွညျ ထောငျစုသမ်မတ မွနျမာနိုငျငံတောျ၊ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက သဘောထားသတငျးထုတျပွနျခကြျကို ထုတျပွနျပွီးဖွဈကွောငျး၊ အာဆီယံ အလှည့ျကြဥက်ကဋ်ဌ၏ ကွညောခကြျသညျ အာဆီယံ၏ပဋိညာဉျအပိုဒျ ၂၀(၁) ဖွဈသည့ျ ဆုံးဖွတျခကြျမြားခမြှတျရာတှငျ ဆှေးနှေးတိုငျပငျခွငျးနှင့ျ တူညီဆန်ဒကို အခွခေံရမညျဆိုသည့ျအခကြျ၊ အပိုဒျ ၂ (၂) (က)၊ (င) နှင့ျ (စ) ပါ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံမြား၏ အခြုပျအခွာအာဏာပိုငျဆိုငျမှုကို လေးစားရနျ၊ ပွညျတှငျးရေးမစှကျဖကျရနျနှင့ျ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံမြား၏ အမြိုးသားရေးတညျရှိမှုကို ပွငျပမှမစှကျဖကျရေး စသည့ျမူမြားနှင့ျ ဆန့ျကငြျနသေညျကို တှေ့ရှိရကွောငျး၊ ဒုတိယတပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ပွောသညျ။

 

အာဆီယံ၏ သဘောတူညီခကြျ (၅) ရပျအတိုငျး လုပျငနျးစဉျမြားအား အတတျနိုငျဆုံး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျသှား မညျဖွဈကွောငျး၊ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒေ (၂၀၀၈ ခုနှဈ) ပါ “နိုငျငံတောျသညျ လှတျလပျ၍ တကျကွှပွီး ဘကျမလိုကျသော နိုငျငံခွားရေးဝါဒကို ကငြ့ျသုံးသညျ၊ ကမ်ဘာ့ငွိမျးခမြျးရေးနှင့ျ နိုငျငံအခငြျးခငြျး မိတျဝတျမပကြျ ပေါငျးဖကျဆကျဆံရေးကို ရှေးရှုသညျ။ နိုငျငံအခငြျးခငြျးငွိမျးခမြျးစှာ အတူယှဉျတှဲနထေိုငျရေးမူကို စောင့ျထိနျး သညျ” ဆိုသည့ျ နိုငျငံခွားရေးမူဝါဒအတိုငျး ဆကျလကျလိုကျနာဆောငျရှကျသှားမညျဖွဈကွောငျး သဘောထား ထုတျပွနျကွညောခဲ့သညျကိုလညျး အဆှတေောျတို့မှ တဈဆင့ျ နိုငျငံ့ခေါငျးဆောငျအသီးသီးအား ပကတိအခွေ အနမှေနျကို အသိပေးတငျပွနိုငျရေးကိုလညျး ဆှေးနှေးလိုကွောငျး၊ ဒုတိယတပျမတောျ ကာကှယျရေးဦးစီး ခြုပျက ပွောသညျ။

 

ယခုကဲ့သို့ ASEAN Centrality၊  ASEAN Unity နှင့ျ ASEAN Way မြားကို ကြောျလှနျဆောငျရှကျလာ သညျမှာ မွနျမာနိုငျငံတဈခုတညျးအပေါျကိုသာ သကျရောကျမညျမဟုတျဘဲ ကနြျအာဆီယံ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံမြားအားလုံး အပေါျတှငျလညျး တဈနညျးမဟုတျတဈနညျး မညျသည့ျ အခြိနျမြိုးတှငျမဆို ယခုကဲ့သို့ အာဆီယံပွငျပ အသိုကျအဝနျးမြား၏ အသှေး အရောငျစုံ ဖိအားပေး၊ သှေးထိုး၊ သှေးခှဲ၊ သပျလြှိုမှုနှင့ျအတူ စညျးလုံးညီ ညှတျသော အာဆီယံအဖှဲ့အတှငျး ဝငျရောကျစှကျဖကျမှုမြား၊ တဈနညျးအားဖွင့ျ အာဆီယံနိုငျငံအခငြျးခငြျး မကြျနှာထကျကြောျလှနျကွည့ျရသည့ျ သကျရောကျမှုမြား ရှိလာနိုငျသညျကိုလညျး သတိပွုကွစလေိုကွောငျး၊ ပိုမိုစညျးလုံးညီညှတျသည့ျ အာဆီယံအသိုကျအဝနျးဖွဈလာရနျအတှကျ အာဆီယံကွညျးတပျမြားအဆင့ျမှသညျ နိုငျငံအဆင့ျအထိ ယခငျထကျပို၍ နားလညျမှုရှိရနျ၊ ယုံကွညျမှုရှိရနျ၊ အပွနျအလှနျလေးစားရနျ လိုအပျသညျဟု ပွောကွားလိုကွောငျး ဒုတိယတပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက ပွောကွားခဲ့သညျ။

 

#PeopleMedia