ယီမင်ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း သေဆုံးသူအရေအတွက်သည် ယခုနှစ်ကုန်တွင် ၃၇၀,၀၀၀ ကျော် ရှိလာမည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ အစီရင်ခံစာထုတ်ပြန်

PUBLISHED - November 25, 2021

နိုင်ငံတကာ၊ နိုဝင်ဘာ ၂၄ (People Media)

ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးရေးအစီအစဉ်မှ ထုတ်ပြန်သည့် အစီရင်ခံစာအရ ယခုနှစ်ကုန်တွင် ယီမင်နိုင်ငံ၌ ၇ နှစ်ကြာ ပြည်တွင်းစစ်အတွင်း သေဆုံးသူဦးရေ ၃၇၇,၀၀၀ အထိရှိလာမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ယီမင်သည် ကမ္ဘာ့အဆိုးရွားဆုံး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ ဘေးဒုက္ခနှင့် ကြုံတွေ့နေရပြီး အခြေအနေ ဆက်လက်ဆိုးရွားနေဆဲ ဖြစ်မည်ဟု ထုတ်ပြန်ထားသည်။

အစီရင်ခံစာအရ လူပေါင်း ၃၇၇,၀၀၀ ၏ ၆၀ ရာခိုင်နှုန်းနီးပါးသည် စစ်ပွဲ၏ သွယ်ဝိုက် သောသက်ရောက်မှုများ ဖြစ်သည့် သန့်ရှင်းလုံခြုံသောသောက်သုံးရေ၊စားနပ်ရိက္ခာ ပြတ်လတ်ခြင်း သို့မဟုတ် ရောဂါများကြောင့် သေဆုံးခဲ့ကြရပြီး လူပေါင်း ၁၅၀,၀၀၀ ကျော်သည် စစ်ပွဲကြောင့် သေဆုံးခဲ့သည်။

စစ်ပွဲ၏ သွယ်ဝိုက် သက်ရောက်မှုကြောင့် သေဆုံးမှုအများစုသည် ကလေးငယ်များဖြစ်ကြပြီး ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် ယီမင်၌ ၉ မိနစ်တိုင်း တွင် ၅ နှစ်အောက်အရွယ်ကလေးတစ်ဦး ပဋိပက္ခကြောင့် သေဆုံးကြောင်း သိရသည်။

၂၀၁၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ယီမင်ရှိ ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များက မြို့တော်ဆာနာကို သိမ်းပိုက်ပြီး နောက် ယီမင်တောင်ပိုင်းကို သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။  ၂၀၁၅ ခုနှစ် မတ်လတွင် ဆော်ဒီအာရေဗျနှင့် အခြားနိုင်ငံများ သည် ယီမင်စစ်ပွဲတွင် ဝင်ရောက်စွက်ဖက်ခဲ့ပြီး ယနေ့တိုင် ပဋိပက္ခများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေဆဲဖြစ်သည်။

ပြည်တွင်းစစ်သည် ယီမင်နိုင်ငံ၏ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုအပေါ် “ကပ်ဆိုးကြီး” သဖွယ်သက်ရောက်ခဲ့ရာ ယခင်က တည်းက ဆင်းရဲနွမ်းပါးသော အရှေ့အလယ်ပိုင်းနိုင်ငံကို အနှစ် ၂၀ ကြာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုကို နောက်ပြန်ဆုတ် စေခဲ့သည်။ ယီမင်စစ်ပွဲ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားနေပါက ၂၀၃၀ ပြည့်နှစ်တွင် လူပေါင်း ၁ ဒသမ ၃ သန်း အထိ သေဆုံးမည်ဟု ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအစီအစဉ်၏ အစီရင်ခံစာအရ သိရသည်။

မကြာသေးမီလများအတွင်း ယီမင်အစိုးရတပ်ဖွဲ့များနှင့် ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များသည် မြောက်ပိုင်း Marib ပြည်နယ်အတွက် အပြင်းအထန်တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး နှစ်ဖက်စလုံးမှ တပ်သားထောင်ပေါင်းများစွာ သေဆုံးခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

စစ်ပွဲကြောင့် ဒေသတွင်း အခြေခံအဆောက်အအုံများ ဆိုးရွားစွာ ပျက်စီးခဲ့ပြီး အရပ်သားအများအပြား အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရသည်။  စက်တင်ဘာလမှစတင်၍ Marib ပြည်နယ်တွင် လူပေါင်း ၄၀,၀၀၀ ခန့် ထွက် ပြေးတိမ်းရှောင်ခဲ့ရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးက ပြောကြားခဲ့သည်။

Marib ပြည်နယ်ရှိ ဒုက္ခသည်စခန်း ၁၃၇ ခုတွင် စစ်ပြေးရှောင်ပြည်သူ ဦးရေ ၉ ဆနီးပါး တိုးလာကြောင်း အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရွှေ့ပြောင်းနေထိုင်သူများအဖွဲ့မှ နိုဝင်ဘာ ၂၄ ရက်တွင် ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည်။

ယင်းအဖွဲ့အစည်း၏ယီမင်မစ်ရှင်အဖွဲ့ခေါင်းဆောင် Krista Rotensteiner က “တစ်ခါတလေ လူ ၄၀ လောက် တဲလေးတစ်ခုမှာ ပြွတ်သိပ်ပြီးနေရတာ ကိုမြင်ရတယ်၊လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်လက Marib ပြည်နယ်မှာ မြင်တွေ့ရတဲ့ အခက်အခဲတွေက လွန်ခတဲ့ ၂ နှစ်က ထက်ပိုပြီး အခြေအနေ ဆိုးဝါးတယ်” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။

ယီမင်နိုင်ငံ Marib ပြည်နယ်ရှိ အရပ်သားများနှင့် စစ်ဘေးရှောင် ပြည်သူ ၁ သန်းကျော်တို့၏ လုံခြုံရေးကို စိုးရိမ်ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးက နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် ထုတ်ပြန်ကြေ ညာခဲ့သည်။

ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များသည် ပင်လယ်နီဆိပ်ကမ်းမြို့ Hodeidah တောင်ဘက်ရှိ နယ်မြေအများအပြား ကို ယခုလအတွင်း သိမ်းပိုက်ခဲ့သည်။ ၂၀၁၈ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ယီမင်အစိုးရနှင့် ဟူသီလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ များသည် Hudaydah အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးဆိုင်ရာ သဘောတူညီချက်တစ်ရပ်ရရှိခဲ့ကြောင်း သိရသည်။

ကုလသမဂ္ဂ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး အစီအစဉ်က နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်တွင် ယီမင်နိုင်ငံ၏ အခြေအနေသည် ဆက် လက်ဆိုးရွားနေဆဲဖြစ်သည်ဟု ထုတ်ပြန်သည်။ယီမင်နိုင်ငံသား သန်းပေါင်းများစွာသည် စစ်ပွဲနှင့် ဆင်းရဲနွမ်းပါး မှုဒဏ်ကို ခံစားနေကြရပြီး ၎င်းတို့ဆက်လက်နေထိုင်ရန် ခက်ခဲကြောင်း၊ယီမင် လူဦးရေ သန်း ၃၀ တွင် ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းခန့်သည် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများ လိုအပ်နေပြီး ယီမင်၏ စီးပွားရေး သည် ပြိုလဲလုနီးဖြစ်နေကြောင်း အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြထားသည်။

ယီမင်သည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆိုးရွားဆုံး လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာနှင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးဆိုင်ရာ ဘေးဒုက္ခနှင့် ရင်ဆိုင်နေရပြီး အခြေအနေမှာ ဆက်လက်ဆိုးရွားနေဆဲ ဖြစ်သည် ဟုအစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြ ထားသည်။

(Xinhua)

#PeopleMedia #နိုင်ငံတကာ

(unicode)

ယီမငျပွညျတှငျးစဈအတှငျး သဆေုံးသူအရအေတှကျသညျ ယခုနှဈကုနျတှငျ ၃၇၀,၀၀၀ ကြောျ ရှိလာမညျဟု ကုလသမဂ်ဂ အစီရငျခံစာထုတျပွနျ

…………………………………………………………….

နိုငျငံတကာ၊ နိုဝငျဘာ ၂၄ (People Media)

ကုလသမဂ်ဂ ဖှံ့ဖွိုးရေးအစီအစဉျမှ ထုတျပွနျသည့ျ အစီရငျခံစာအရ ယခုနှဈကုနျတှငျ ယီမငျနိုငျငံ၌ ၇ နှဈကွာ ပွညျတှငျးစဈအတှငျး သဆေုံးသူဦးရေ ၃၇၇,၀၀၀ အထိရှိလာမညျဖွဈကွောငျး၊ ယီမငျသညျ ကမ်ဘာ့အဆိုးရှားဆုံး လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ ဘေးဒုက်ခနှင့ျ ကွုံတှေ့နရေပွီး အခွအေနေ ဆကျလကျဆိုးရှားနဆေဲ ဖွဈမညျဟု ထုတျပွနျထားသညျ။

အစီရငျခံစာအရ လူပေါငျး ၃၇၇,၀၀၀ ၏ ၆၀ ရာခိုငျနှုနျးနီးပါးသညျ စဈပှဲ၏ သှယျဝိုကျ သောသကျရောကျမှုမြား ဖွဈသည့ျ သန့ျရှငျးလုံခွုံသောသောကျသုံးရေ၊စားနပျရိက်ခာ ပွတျလတျခွငျး သို့မဟုတျ ရောဂါမြားကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့ကွရပွီး လူပေါငျး ၁၅၀,၀၀၀ ကြောျသညျ စဈပှဲကွောင့ျ သဆေုံးခဲ့သညျ။

စဈပှဲ၏ သှယျဝိုကျ သကျရောကျမှုကွောင့ျ သဆေုံးမှုအမြားစုသညျ ကလေးငယျမြားဖွဈကွပွီး ၂၀၂၁ ခုနှဈတှငျ ယီမငျ၌ ၉ မိနဈတိုငျး တှငျ ၅ နှဈအောကျအရှယျကလေးတဈဦး ပဋိပက်ခကွောင့ျ သဆေုံးကွောငျး သိရသညျ။

၂၀၁၄ ခုနှဈ စကျတငျဘာလတှငျ ယီမငျရှိ ဟူသီလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့မြားက မွို့တောျဆာနာကို သိမျးပိုကျပွီး နောကျ ယီမငျတောငျပိုငျးကို သိမျးပိုကျခဲ့သညျ။  ၂၀၁၅ ခုနှဈ မတျလတှငျ ဆောျဒီအာရဗေနြှင့ျ အခွားနိုငျငံမြား သညျ ယီမငျစဈပှဲတှငျ ဝငျရောကျစှကျဖကျခဲ့ပွီး ယနေ့တိုငျ ပဋိပက်ခမြား ဆကျလကျဖွဈပှားနဆေဲဖွဈသညျ။

ပွညျတှငျးစဈသညျ ယီမငျနိုငျငံ၏ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျမှုအပေါျ “ကပျဆိုးကွီး” သဖှယျသကျရောကျခဲ့ရာ ယခငျက တညျးက ဆငျးရဲနှမျးပါးသော အရှေ့အလယျပိုငျးနိုငျငံကို အနှဈ ၂၀ ကွာ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျမှုကို နောကျပွနျဆုတျ စခေဲ့သညျ။ ယီမငျစဈပှဲ ဆကျလကျဖွဈပှားနပေါက ၂၀၃၀ ပွည့ျနှဈတှငျ လူပေါငျး ၁ ဒသမ ၃ သနျး အထိ သဆေုံးမညျဟု ကုလသမဂ်ဂ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးအစီအစဉျ၏ အစီရငျခံစာအရ သိရသညျ။

မကွာသေးမီလမြားအတှငျး ယီမငျအစိုးရတပျဖှဲ့မြားနှင့ျ ဟူသီလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့မြားသညျ မွောကျပိုငျး Marib ပွညျနယျအတှကျ အပွငျးအထနျတိုကျပှဲဖွဈပှားခဲ့ပွီး နှဈဖကျစလုံးမှ တပျသားထောငျပေါငျးမြားစှာ သဆေုံးခဲ့ကွောငျး သိရသညျ။

စဈပှဲကွောင့ျ ဒသေတှငျး အခွခေံအဆောကျအအုံမြား ဆိုးရှားစှာ ပကြျစီးခဲ့ပွီး အရပျသားအမြားအပွား အိုးမဲ့အိမျမဲ့ဖွဈခဲ့ရသညျ။  စကျတငျဘာလမှစတငျ၍ Marib ပွညျနယျတှငျ လူပေါငျး ၄၀,၀၀၀ ခန့ျ ထှကျ ပွေးတိမျးရှောငျခဲ့ရကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ မဟာမငျးကွီးရုံးက ပွောကွားခဲ့သညျ။

Marib ပွညျနယျရှိ ဒုက်ခသညျစခနျး ၁၃၇ ခုတှငျ စဈပွေးရှောငျပွညျသူ ဦးရေ ၉ ဆနီးပါး တိုးလာကွောငျး အပွညျပွညျဆိုငျရာ ရှှေ့ပွောငျးနထေိုငျသူမြားအဖှဲ့မှ နိုဝငျဘာ ၂၄ ရကျတှငျ ကွညောခကြျ ထုတျပွနျခဲ့သညျ။

ယငျးအဖှဲ့အစညျး၏ယီမငျမဈရှငျအဖှဲ့ခေါငျးဆောငျ Krista Rotensteiner က “တဈခါတလေ လူ ၄၀ လောကျ တဲလေးတဈခုမှာ ပွှတျသိပျပွီးနရေတာ ကိုမွငျရတယျ၊လှနျခဲ့တဲ့နှဈလက Marib ပွညျနယျမှာ မွငျတှေ့ရတဲ့ အခကျအခဲတှကေ လှနျခတဲ့ ၂ နှဈက ထကျပိုပွီး အခွအေနေ ဆိုးဝါးတယျ” ဟု ပွောကွားခဲ့သညျ။

ယီမငျနိုငျငံ Marib ပွညျနယျရှိ အရပျသားမြားနှင့ျ စဈဘေးရှောငျ ပွညျသူ ၁ သနျးကြောျတို့၏ လုံခွုံရေးကို စိုးရိမျကွောငျး ကုလသမဂ်ဂဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာ မဟာမငျးကွီးရုံးက နိုဝငျဘာ ၂၃ ရကျတှငျ ထုတျပွနျကွေ ညာခဲ့သညျ။

ဟူသီလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့မြားသညျ ပငျလယျနီဆိပျကမျးမွို့ Hodeidah တောငျဘကျရှိ နယျမွအေမြားအပွား ကို ယခုလအတှငျး သိမျးပိုကျခဲ့သညျ။ ၂၀၁၈ ခုနှဈ ဒီဇငျဘာလတှငျ ယီမငျအစိုးရနှင့ျ ဟူသီလကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့ မြားသညျ Hudaydah အပဈအခတျရပျစဲရေးဆိုငျရာ သဘောတူညီခကြျတဈရပျရရှိခဲ့ကွောငျး သိရသညျ။

ကုလသမဂ်ဂ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေး အစီအစဉျက နိုဝငျဘာ ၂၃ ရကျတှငျ ယီမငျနိုငျငံ၏ အခွအေနသေညျ ဆကျ လကျဆိုးရှားနဆေဲဖွဈသညျဟု ထုတျပွနျသညျ။ယီမငျနိုငျငံသား သနျးပေါငျးမြားစှာသညျ စဈပှဲနှင့ျ ဆငျးရဲနှမျးပါး မှုဒဏျကို ခံစားနကွေရပွီး ၎င်းငျးတို့ဆကျလကျနထေိုငျရနျ ခကျခဲကွောငျး၊ယီမငျ လူဦးရေ သနျး ၃၀ တှငျ ၈၀ ရာခိုငျနှုနျးခန့ျသညျ လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာ အကူအညီမြား လိုအပျနပွေီး ယီမငျ၏ စီးပှားရေး သညျ ပွိုလဲလုနီးဖွဈနကွေောငျး အစီရငျခံစာတှငျ ဖောျပွထားသညျ။

ယီမငျသညျ ကမ်ဘာပေါျတှငျ အဆိုးရှားဆုံး လူသားခငြျးစာနာထောကျထားမှုဆိုငျရာနှင့ျ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျရေးဆိုငျရာ ဘေးဒုက်ခနှင့ျ ရငျဆိုငျနရေပွီး အခွအေနမှော ဆကျလကျဆိုးရှားနဆေဲ ဖွဈသညျ ဟုအစီရငျခံစာတှငျ ဖောျပွ ထားသညျ။

(Xinhua)

#PeopleMedia #နိုငျငံတကာ